Popular sciences

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Description

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN

1733-8662

Publishers

Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna, nauki o Ziemi)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Mariusz Gogól (nauki biomedyczne i biochemiczne)

Patrycja Strzetelska (nauki humanistyczne)

Witold Zawadzki (nauki ścisłe i techniczne)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Sylwia Piwowar (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)

Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl

Zawartość czasopisma jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.

Volumes

Select number

2024
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
- Nr 3 (39) 2014 Starość
- Nr 2 (38) 2014 Użyteczność
- Nr 1 (37) 2014 Konflikt
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005

Content

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt

1 Spis treści

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt

Download PDF Download RIS Download Bibtex

2 Od Redakcji

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 3

Download PDF Download RIS Download Bibtex

3 Nowotwór, czyli 200 chorób

Janusz A. Siedlecki

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 4-7

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Czy komórki nowotworowe pozostają w konflikcie z prawidłowymi? Czy istnieją nowotwory dziedziczne? Nad jakimi terapiami obecnie się pracuje? Naszym rozmówcą jest prof. dr hab. nauk medycznych Janusz A. Siedlecki, który ponad 40 lat prowadzi badania nad mechanizmami nowotworzenia, a od 20 lat - nad wykorzystaniem diagnostyki molekularnej w onkologii.

Go to article

Authors and Affiliations

Janusz A. Siedlecki

4 Normalność ludobójstwa

Lech M. Nijakowski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 8-11

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Badanie ludobójstw, czym zajmują się obecnie przede wszystkim tzw. genocide studies, napotyka różne bariery. Wynika to z ich złożoności - dotyczą prawie wszystkich aspektów życia społecznego, zatem trzeba je badać interdyscyplinarnie. Ale również z politycznego wykorzystania samego terminu.

Go to article

Authors and Affiliations

Lech M. Nijakowski

e-mail:

ORCID:

5 Szpik potrzebuje zgody

Jacek Nowak

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 16-19

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Przeszczep może uratować życie, ale tylko wtedy, gdy tkanka dawcy jest .zgodna" z organizmem biorcy. Co to znaczy i dlaczego organizm potrafi zidentyfikować i odrzucić obcą tkankę? Odpowiadają za to białka głównego kompleksu zgodności tkankowej - MHC.

Go to article

Authors and Affiliations

Jacek Nowak

6 Zimno, zimno, ciepło, gorąco?

Mirosław Miętus

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 20-23

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

O globalnej zmianie klimatu oraz jej scenariuszach dla świata i Polski rozmawiamy z prof. dr. hab. Mirosławem Miętusem - klimatologiem, koordynatorem i członkiem projektów dotyczących globalnych zmian klimatycznych.

Go to article

Authors and Affiliations

Mirosław Miętus

7 Sztuka splątywania mile widziana

Marek Żukowski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 24-27

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Teorię kwantów ,,odgadli" w 1925 roku niezależnie Werner Heisenberg i Erwin Schrodinger, Było to zwieńczenie 25 lat prób wielu badaczy. Jej interpretacja do dziś jest przedmiotem kontrowersji. Ale i źródłem inspiracji.

Go to article

Authors and Affiliations

Marek Żukowski

8 Deklaracje o równości

Małgorzata Fuszara

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 28-30

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Debata wokół gender, która rozpętała się ostatnio w Polsce, nie tylko pokazała, jak bardzo nieznany i tajemniczy jest to termin, ale też, jak wielkie są uprzedzenia wobec wielu inicjatyw zmierzających do wyeliminowania dyskryminacji i wyrównywania szans kobiet i mężczyzn.

Go to article

Authors and Affiliations

Małgorzata Fuszara

9 Ubóstwo: test demokracji

Ryszard Szarfenberg

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 31-33

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

O nierównościach, sprawiedliwości i dwóch Polskach rozmawiamy z dr. hab. Ryszardem Szarfenbergiem, który zajmuje się problemami wykluczenia społecznego, ubóstwa i pomocy społecznej, jest autorem publikacji o polityce społecznej i welfare state.

Go to article

Authors and Affiliations

Ryszard Szarfenberg

10 Kij w mrowisko, czyli konflikt interesów w świecie owadów

Magdalena Witek

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 34-36

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Mrowisko. Kiedy patrzy się na nie z boku, wydaje się, że wszystko w nim działa sprawnie i harmonijnie, i nie ma czasu na niepokoje i kłótnie. Tymczasem w kopcu mrówek istnieje wiele konfliktów. Na przykład między królową a robotnicami o stosunek płci płodnego potomstwa czy między siostrami robotnicami o składanie niezapłodnionych jaj. Są też innego rodzaju spory - choćby między prawowitymi mieszkańcami a ich niechcianymi gośćmi.

Go to article

Authors and Affiliations

Magdalena Witek

11 Konflikt w krysztale

Andrzej M. Oleś

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 37-39

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Brak możliwości zrealizowania własnych planów prowadzi u człowieka do frustracji. Czy podobne zjawisko może wystąpić w fizyce? Okazuje się, że tak.

Go to article

Authors and Affiliations

Andrzej M. Oleś

12 To wszystko dla potomstwa

Agata Plesnar-Bielak

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 40-41

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Nierówność płci nie jest wyjątkową cechą naszego gatunku. To zjawisko szeroko rozpowszechnione w przyrodzie, które wynika z różnicy w nakładzie środków inwestowanych w rozmnażanie. Jakie strategie przyjmuje każda ze stron tego konfliktu? I której komfort okazuje się ostatecznie mniej istotny?

Go to article

Authors and Affiliations

Agata Plesnar-Bielak

13 Sami sobie tyranami

Andrzej Walicki

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 42-46

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Authors and Affiliations

Andrzej Walicki

14 Polowanie na najwyższe energie

Jacek Niemiec

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2014 | Nr 1 (37) 2014 Konflikt | 48-49

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Z początkiem XXI wieku nowoczesne naziemne obserwatoria wysykoenergetycznego promieniowania gamma zapoczątkowały nową erę astronomii. W ciągu dekady liczba znanych źródeł gamma, z kilku zarejestrowanych przed 2002 rokiem, wzrosła do ponad stu. Za pomocą trzech rodzajów teleskopów - małych, średnich i dużych - obserwatorium CTA zarejestruje wiele nowych obiektów i zjawisk. Projekt jednego opracowali Polacy.

Go to article