Jak wyszukiwać?
wyszukiwanie zaawansowane
Popularnonaukowe

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Opis

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN
1733-8662
Wydawcy
Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna, nauki o Ziemi)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Mariusz Gogól (nauki biomedyczne i biochemiczne)

Patrycja Strzetelska (nauki humanistyczne)

Witold Zawadzki (nauki ścisłe i techniczne)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Sylwia Piwowar (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)


Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl



Zawartość czasopisma jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.



  • Roczniki i numery

Wybierz numer

Zawartość

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność

1 Spis treści
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex
2 Od Redakcji
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex
3 Historia wyczytana z DNA
Marek Figlerowicz
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 4-7 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147604
Słowa kluczowe: średniowiecze DNA genetyka
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Dzięki badaniom kopalnego ludzkiego DNA możemy lepiej poznać ewolucję naszego gatunku, a także historię powstania państw i narodów, mówi prof. dr hab. Marek Figlerowicz z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marek Figlerowicz
1
  1. Instytut Chemii Bioorganicznej PAN
4 Oszustwa w paleontologii
Grzegorz Pacyna , Tomasz Sulej , Jadwiga Ziaja
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 8-11 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147605
Słowa kluczowe: skamieniałości paleontologia
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Fałszerstwa skamieniałości należą do podręcznikowych przykładów nadużyć w badaniach naukowych, wpływają negatywnie na ich jakość i wiarygodność szczególnie w paleontologii.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Grzegorz Pacyna
1
Tomasz Sulej
2
Jadwiga Ziaja
3
  1. Instytut Botaniki, Wydział BiologiiUniwersytet Jagielloński w Krakowie
  2. Instytut Paleobiologii im. Romana KozłowskiegoPAN w Warszawie
  3. Instytut Botaniki im. Władysława SzaferaPolskiej Akademii Nauk w Krakowie
5 Pożyczki językowe
Mariusz Górnicz
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 12-14 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147616
Słowa kluczowe: polszczyzna językoznawstwo zapożyczenia leksykalne
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Pod wpływem języków obcych w języku polskim pojawiają się nie tylko nowe wyrazy, lecz także kalki składniowe.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Mariusz Górnicz
1
  1. Instytut Komunikacji Specjalistycznej i InterkulturowejUniwersytet Warszawski
6 Być czy nie być (sobą)
Magdalena Iwanowska
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 15-17 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147607
Słowa kluczowe: media skocznościowe autoprezentacja
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W czasach mediów społecznościowych granica tego, co pokazujemy jako prawdziwe, a co fałszywe, jest coraz cieńsza. Decyzja, jak prezentujemy siebie w mediach społecznościowych, ma niebagatelny wpływ na nasz psychiczny dobrostan.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Magdalena Iwanowska
1
  1. Zakład Psychologii Ekonomiczneji Psychologii Organizacji, Uniwersytet Gdański
7 Czym jest szyfrowanie
Bartosz Naskręcki
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 18-21 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147608
Słowa kluczowe: szyfrowanie kryptografia enigma
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W dzisiejszym świecie przesyłanie informacji to kluczowa forma naszej aktywności. Informacje możemy kodować po to, żeby nikt postronny nie miał do nich dostępu.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bartosz Naskręcki
1
  1. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w PoznaniuInstytut Matematyczny PAN w Warszawie
8 Plaga autentyczności
Mikołaj Sławkowski-Rode
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 22-25 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147609
Słowa kluczowe: filozofia
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Mikołaj Sławkowski-Rode
1
  1. Wydział Filozofii, Uniwersytet Warszawski
9 Genetyczne kopie najstarszych polskich dębów
Paweł Chmielarz
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 26-29 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147610
Słowa kluczowe: DNA dęby namnażanie in vitro
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Kopię genotypu rośliny macierzystej otrzymujemy, zwykle rozmnażając ją wegetatywnie. Dęby jednak nie rozmnażają się w ten sposób. Co zrobić, żeby zachować wielowiekowe genotypy pomnikowych dębów, które giną?
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Paweł Chmielarz
1
  1. Instytut Dendrologii PAN z siedzibą w Kórniku
10 Sztuka „prawdziwa”
Marek Kuś , Jacek Rogala , Joanna Dreszer , Beata Bajno
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 30-34 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147611
Słowa kluczowe: sztuczna inteligencja topologia algebraiczna
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Gdy oglądamy dzieła sztuki, nasz mózg bezwiednie reaguje na to, co widzimy. Nasze odczucia można zaklasyfikować, używając metod algebraicznych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marek Kuś
1
ORCID: ORCID
Jacek Rogala
2
Joanna Dreszer
3
Beata Bajno
4
  1. Centrum Fizyki Teoretycznej PAN w Warszawie
  2. Centrum Badań nad Kulturą, Językiem i UmysłemUniwersytet Warszawski
  3. Instytut PsychologiiUniwersytet Mikołaja Kopernika
  4. Związek Polskich Artystów PlastykówOkręg Warszawski
11 Świat w krzywym zwierciadle
Dominik Tomaszewski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 35-37 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147606
Słowa kluczowe: statystyka zielniki wielkie zbiory danych
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Matematyka dysponuje narzędziami, które uznaje się za obiektywne, a obiektywność powinna być podstawowym kryterium naukowym. Czy metody statystyczne rzetelnie opisują świat?
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dominik Tomaszewski
1
  1. Instytut Dendrologii PAN z siedzibą w Kórniku
12 Jak oceniać treści z Wikipedii?
Włodzimierz Lewoniewski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 38-41 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147612
Słowa kluczowe: encyklopedia wielkie zbiory danych Wikipedia
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Wikipedia jest jedną z najpopularniejszych encyklopedii, swój sukces zawdzięcza autorom, czyli nam wszystkim. Czy zatem informacje w niej zawarte są wiarygodne?
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Włodzimierz Lewoniewski
1
  1. Katedra Informatyki EkonomicznejUniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
13 Modelowanie z zamiłowania
Aleksander Welfe
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 42-47 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147613
Słowa kluczowe: ekonometria ekonomia modelowanie
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Omodelowaniu ekonometrycznym opowiada prof. dr hab. Aleksander Welfe z Uniwersytetu Łódzkiego i Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Aleksander Welfe
1
  1. wiceprezes Polskiej Akademii Nauk
14 Między prawdą a autentycznością
Kamila Baraniecka-Olszewska
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 48-51 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147614
Słowa kluczowe: rekonstrukcje historyczne antropologia historia
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Rekonstruktorzy to nie tylko pozytywni wariaci, lecz także miłośnicy historii chcący się z niej uczyć, mówi dr hab. Kamila Baraniecka-Olszewska z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Kamila Baraniecka-Olszewska
1
  1. Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
15 Pociągając za sznurki
Daria Dulok
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 52-55 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147615
Słowa kluczowe: teatr indyjski marionetki Indie
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

O tradycji teatru kathputli, indyjskich marionetkach i kolonii artystów w Nowym Delhi.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Daria Dulok
1
  1. Freelancerka
16 Poszukiwani autentyczni pracownicy
Joanna Żukowska
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 56-58 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147617
Słowa kluczowe: pracownicy pracodawcy
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

We współczesnym świecie, zdominowanym przez wyidealizowane obrazy ludzi, osoby zachowujące swoją naturalność są poszukiwanymi pracownikami.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Joanna Żukowska
1
  1. Instytut Przedsiębiorstwa Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
17 Historie przechowane
Anita Chodkowska , Teresa Urszula Szmigielska , Sylwia Fabisiak-Chojnacka
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 59-63 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147619
Słowa kluczowe: archiwa zbiory rozmyte pamiętniki dzienniki
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W PAN Archiwum w Warszawie znajdują się pamiętniki, dzienniki i wspomnienia sprzed wielu lat, których autorzy opisują swoje życie na tle wydarzeń w kraju i na świecie. Stanowią one cenne uzupełnienie oficjalnych dokumentów.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anita Chodkowska
1
Teresa Urszula Szmigielska
1
Sylwia Fabisiak-Chojnacka
1
  1. PAN Archiwum w Warszawie
18 Wanilia i inne cuda natury
Dariusz L. Szlachetko
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 64-67 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147618
Słowa kluczowe: storczyki storczykowate epifity
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Wyjątkowe pod wieloma względami, zjawiskowe, autentycznie piękne – storczyki.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dariusz L. Szlachetko
1
  1. Wydział Biologii, Uniwersytet Gdański
19 Autentyczność jako zadanie
Katarzyna Kasia
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 68-69 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147620
Słowa kluczowe: felieton
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt



Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Katarzyna Kasia
1
  1. Katedra Teorii Kultury, Wydział Zarządzania Kulturą WizualnąAkademia Sztuk Pięknych w Warszawie
20 Podniesiony z ruin
Bożena Radzio
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 70-75 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147621
Słowa kluczowe: Zamek Królewski w Warszawie muzeum
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Oryginalne elementy wystroju łączą odbudowany Zamek Królewski w Warszawie z przeszłością.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bożena Radzio
1
  1. Zamek Królewski w Warszawie
21 Stawiając na edukację – CampusAI
Aureliusz Górski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 76-77 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147622
Słowa kluczowe: sztuczna inteligencja AI ChatGPT
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Nowoczesne technologie umożliwiają przeniesienie edukacji do świata wirtualnego, w którym studenci uczą się nowych kompetencji w przyjazny sposób.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Aureliusz Górski
1
  1. Founder & CEO CampusAI Prosta Spółka Akcyjnaw Warszawie
22 Planowane muzeum historii naturalnej w Warszawie
Jarosław Stolarski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2023 | No 4 (76) Autentyczność | 78 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2023.147623
Słowa kluczowe: Muzeum przyrodnicze
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Jarosław Stolarski
1
  1. Instytut Paleobiologii PAN

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji