Popular sciences

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Description

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN

1733-8662

Publishers

Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna, nauki o Ziemi)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Mariusz Gogól (nauki biomedyczne i biochemiczne)

Patrycja Strzetelska (nauki humanistyczne)

Witold Zawadzki (nauki ścisłe i techniczne)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Sylwia Piwowar (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)

Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl

Zawartość czasopisma jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.

Volumes

Select number

2024
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
- Nr 4 (8) 2006 Bogactwo
- Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia
- Nr 2 (6) 2006 Pełnia życia
- Nr 1 (5) 2006 Mikroświat
2005

Content

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia

1 Spis treści

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia

Download PDF Download RIS Download Bibtex

2 Od Redakcji

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 3

Download PDF Download RIS Download Bibtex

3 Polityka i harmonia

Janusz Tazbir

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 4-9

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Czy harmonia (utożsamiana w polityce z zasadą consensusu) zawsze jest czynnikiem sprzyjającym rozwojowi cywilizacyjnemu, czy to raczej wielość poglądów i pewien stopień konfliktu zadecydował o powstaniu nowoczesnego państwa polskiego?

Go to article

Authors and Affiliations

Janusz Tazbir

4 Niestabilne jak wahadło

Tomasz Kapitaniak

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 9-11

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Czy można przewidywać zachowanie się układów ewoluujących? Niekiedy może to być proste, jak w przypadku zwykłego, lekko odchylonego wahadła. Są jednak układy, dla których praktycznie nie sposób określić stanu końcowego.

Go to article

Authors and Affiliations

Tomasz Kapitaniak

5 Wywęszyć obiad

Tomasz Janecki

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 12-15

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Gdyby zwierzęta nie potrafiły wykorzystywać informacji z otoczenia, ich życie pogrążone byłoby w chaosie. W środowisku wodnym ważnym nośnikiem informacji są sygnały chemiczne. W specyficznych warunkach wód antarktycznych wiodący wpływ na organizację życia na dnie morza odgrywają sygnały pochodzące od pożywienia.

Go to article

Authors and Affiliations

Tomasz Janecki

6 Multifraktalny wiatr słoneczny

Wiesław Macek

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 16-18

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W skomplikowanej dynamice fluktuacji parametrów plazmowych wiatru słonecznego można odczytać pewien ukryty porządek opisywany przez chaotyczny dziwny atraktor, wykazujący strukturę multifraktalną.

Go to article

Authors and Affiliations

Wiesław Macek

7 Zjawiska losowe

Kazimierz Sobczyk

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 19-23

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Rozpoznawanie i ilościowe charakteryzowanie zjawisk otaczającego nas świata nie może być pełne (a w wielu sytuacjach jest wprost niemożliwe) bez uwzględnienia roli losowości. Losowość zdarzeń i zjawisk niepokoiła ludzi od najdawniejszych czasów; jej tajemnicza istota była i ciągle jest przedmiotem zainteresowania filozofii i metodologii nauki, zaś tkwiące w niej regularności odkrywane są przez matematykę i nauki empiryczne.

Go to article

Authors and Affiliations

Kazimierz Sobczyk

8 Porządkowanie chaosu

Adam Łomnicki , Ryszard Korona

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 24-27

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Złożoność i wyrafinowanie zjawisk biologicznych sprawiają, że wiele osób przypisuje ich autorstwo siłom, których nie znamy i nie rozumiemy. Tymczasem do wyjaśnienia bogactwa życia na Ziemi nie trzeba sięgać np. do koncepcji "inteligentnego projektu". Wystarczy znajomość teorii ewolucji drogą doboru naturalnego i molekularnych podstaw procesów biologicznych. Dzięki nim nasze rozumienie ewolucji opiera się na stosunkowo prostych i sprawdzalnych założeniach.

Go to article

Authors and Affiliations

Adam Łomnicki

Ryszard Korona

9 Muzyka sfer

Marcin Zgliński

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 28-30

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Organy zaczęły być stosowane w Europie w liturgii od wczesnego średniowiecza i aż do oświecenia postrzegane były jako wyjątkowy instrument o charakterze sakralnym, którego dźwięki oddawały wieczne trwanie boskich praw.

Go to article

Authors and Affiliations

Marcin Zgliński

10 Więcej światła

Jerzy Karpiuk , Marek Pietraszkiewicz

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 31-33

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Czasy, w których żyjemy, tak przyzwyczaiły nas do postępu technicznego, że niemal przestajemy go zauważać. Ale prawdziwa rewolucja w technice oświetleniowej dopiero nas czeka.

Go to article

Authors and Affiliations

Jerzy Karpiuk

Marek Pietraszkiewicz

11 Represyjna czy nierepresyjna?

Mirosława Melezini

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 34-35

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Polski system wymiaru sprawiedliwości karnej - niezależnie od uwarunkowań ustrojowych, a także stanu przestępczości - charakteryzuje się wysokim - jak na standardy europejskie - poziomem punitywności, który niekiedy ulega obniżeniu, głównie na skutek stanowiska prawniczego środowiska naukowe.

Go to article

Authors and Affiliations

Mirosława Melezini

12 Algorytmy dla kamieni

Mariusz Młynarczuk

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 36-37

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Dzięki algorytmom analizy obrazu komputery zyskują zdolność samodzielnego rozpoznawania tego, co widzą obiektywy kamer. W badaniach geologicznych ich szybkość uwalnia ludzi od konieczności mozolnego mierzenia ziaren mineralnych.

Go to article

Authors and Affiliations

Mariusz Młynarczuk

13 Świnie jak ludzie

Jarosław Woliński , Wojciech Korczyński , Monika Słupecka

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 38-40

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Nowo narodzone prosięta są doskonałym modelem do badań ludzkiego układu pokarmowego. Dzięki nim można dowiedzieć się wiele o naszej fizjologii i opracować metody leczenia wielu dolegliwości.

Go to article

Authors and Affiliations

Jarosław Woliński

Wojciech Korczyński

Monika Słupecka

14 Nauka międzynarodowa

Ewa Paluch

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 41-43

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Authors and Affiliations

Ewa Paluch

15 Francuski łącznik

Jerzy Pielaszek

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia | 46-47

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Paryski adres Rue Lauriston 74 jest symbolem najlepszych tradycji polsko-francuskich kontaktów naukowych zarówno dla początkujących stypendystów naukowych, jak i uznanych sław polskiej nauki.

Go to article