Popular sciences

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Description

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN

1733-8662

Publishers

Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna, nauki o Ziemi)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Mariusz Gogól (nauki biomedyczne i biochemiczne)

Patrycja Strzetelska (nauki humanistyczne)

Witold Zawadzki (nauki ścisłe i techniczne)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Sylwia Piwowar (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)

Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl

Zawartość czasopisma jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.

Volumes

Select number

2024
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
- Nr 4 (8) 2006 Bogactwo
- Nr 3 (7) 2006 Chaos vs. Harmonia
- Nr 2 (6) 2006 Pełnia życia
- Nr 1 (5) 2006 Mikroświat
2005

Content

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo

1 Spis treści

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo

Download PDF Download RIS Download Bibtex

2 Od Redakcji

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 3

Download PDF Download RIS Download Bibtex

3 Kosmiczne porządki

Krzysztof Ziołkowski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 4-7

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Czym właściwie jest planeta? Niegdyś, gdy znano zaledwie pięć takich widocznych gołym okiem ciał niebieskich, odpowiedź była prosta. Jednak niedawne odkrycia, zarówno w obrębie Układu Słonecznego, jak i planet pozasłonecznych sprawiają, że dziś trzeba ponownie rozważyć definicję tego terminu.

Go to article

Authors and Affiliations

Krzysztof Ziołkowski

4 Bogactwo na cenzurowanym

Bogdan Wojciszke

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 8-11

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Tylko niewielka mniejszość badanych Polaków wierzy, że świat społeczny, w którym żyją, jest prawomocny i sprawiedliwy. Zdecydowana większość z nich sądzi, że ludzie zamożni doszli do bogactwa w sposób nieuczciwy i kosztem tych, którym gorzej się wiedzie.

Go to article

Authors and Affiliations

Bogdan Wojciszke

5 Klejnot północy

Wiesław Krzemiński , Krystyna Nykiel

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 12-15

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Przez tysiące lat bursztyn wytyczał szlaki handlowe, był ozdobą, lekiem, środkiem płatniczym i magicznym. Pożądany i cenny aż do dziś służy nie tylko do wyrobu ozdób, ale stanowi owocujące w sensacyjne odkrycia pole działania dla biologów i paleontologów.

Go to article

Authors and Affiliations

Wiesław Krzemiński

Krystyna Nykiel

6 Poszukiwania życia

Ewa Szuszkiewicz , Franco Ferrari

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 16-19

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Cóż może być większym wyzwaniem dla nauki współczesnej, niż odkrycie jak powstało życie na Ziemi, i czy gdzieś jeszcze we Wszechświecie można znaleźć warunki odpowiednie dla jego powstania i rozwoju.

Go to article

Authors and Affiliations

Ewa Szuszkiewicz

Franco Ferrari

7 Niechciana obfitość

Krzysztof Warmuziński

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 20-23

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Jedną z możliwości ograniczenia ilości uwalnianego do atmosfery dwutlenku węgla, w celu stabilizacji jego zawartości w atmosferze, jest wychwyt, a następnie składowanie tego gazu w formacjach geologicznych lub w oceanach.

Go to article

Authors and Affiliations

Krzysztof Warmuziński

8 Wierni kopiści

Wojciech Kuban

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 24-27

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Odpowiedzialną pracę kopiowania materiału genetycznego wykonują białka zwane polimerazami DNA. Tylko wielkie bogactwo typów polimeraz zapewnia niezwykłą precyzję i tempo tego fundamentalnego dla życia komórki procesu.

Go to article

Authors and Affiliations

Wojciech Kuban

9 Skarby pod ziemią

Krzysztof Galos

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 28-31

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Po odkryciu ogromnych złóż ropy naftowej pod Morzem Północnym, Norwegia niemal z dnia na dzień z kraju biednego stała się krajem bardzo bogatym. To pokazuje, że o zamożności państw wciąż często decyduje, co mają one w swojej ziemi.

Go to article

Authors and Affiliations

Krzysztof Galos

10 Fałszerstwa nad Nilem

Barbara Lichocka

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 32-33

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Starożytni fałszerze kopiowali nie tylko monety o wysokich nominałach, wykonane ze złota i srebra, ale również monety brązowe o niewielkiej wartości, i to na szeroka skalę. Jak wytwarzano takie imitacje w Egipcie w okresie późnorzymskim i cz.y fałszerstwa te uchodziły na sucho?

Go to article

Authors and Affiliations

Barbara Lichocka

11 Żywią i bronią

Jacek Bardowski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 34-35

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Olbrzymia różnorodność wykorzystywanych od tysiącleci bakterii fermentacji mlekowej pozwala wyznaczyć im nową rolę w zaawansowanym świecie. O ich wartości decydować będą nie tylko cenne właściwości probiotyczne, ale możliwe zastosowanie w biotechnologii, medycynie i farmacji.

Go to article

Authors and Affiliations

Jacek Bardowski

12 Zmienić srebro w złoto

Piotr Jamski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 36-37

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Organizacje społeczne jakie powstawały na początku ubiegłego wieku, wniosły wielki wkład w ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego w okresie, gdy Polska znajdowała się pod zaborami. Jedna z takich organizacji - ,,Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości" - zgromadziło ogromną kolekcję zdjęć zabytków. W 100. lecie powstania Towarzystwa, PAN zainicjowała projekt digitalizacji tej kolekcji.

Go to article

Authors and Affiliations

Piotr Jamski

13 Posiadłości przyrody

Alicja Breymeyer

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 38-39

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Tak jak samoloty i pieniądze, granice państw to twory człowieka: nie są naturalne i stać się mogą jedną z ważnych przeszkód w ochronie bezcennych kompleksów dzikiej przyrody.

Go to article

Authors and Affiliations

Alicja Breymeyer

14 Magiczna pałeczka

Renata Godlewska , Elżbieta K. Jagusztyn-Krynicka

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 40-41

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Wyrafinowane modyfikacje genetyczne zmieniają groźne dotąd komórki Salmonella w skarb współczesnej biologii molekularnej - szczepionkę nowej generacji skierowaną przeciwko różnym gatunkom bakterii.

Go to article

Authors and Affiliations

Renata Godlewska

Elżbieta K. Jagusztyn-Krynicka

15 Niezbędna jest adaptacja

Zbigniew Kundzewicz

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 42-44

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Authors and Affiliations

Zbigniew Kundzewicz

16 Z wodą i z wiatrem

Jarosław Mikielewicz , Jan Kiciński

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2006 | Nr 4 (8) 2006 Bogactwo | 48-49

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Instytut Maszyn Przepływowych został powołany w 1956 roku do prowadzenia badań naukowych w dziedzinie podstaw działania, projektowania, budowy i rozwoju maszyn i urządzeń służących do konwersji energii w przepływach oraz do prowadzenia związanych z tą dziedziną działań edukacyjnych i wdrożeniowych.

Go to article