Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management

Badane iły kaolinitowe pochodzące z kompleksu rniędzywęglowcgo 8 kopalni Turów wyróżniają się korzystnymi parametrami technologicznymi wymaganymi w przemyśle ceramicznym. Na ich właściwości technologiczne po wypaleniu metodą szybkościową w znacznym stopniu wpływają czas i' warunki obróbki termicznej. Wypalanie badanych iłów tą metodą w laboratoryjnym piecu rolkowym prowadzi do intensywnego spiekania w zakresie temperatur 1150-1200°C, co zaznacza się m.in. wzrostem skurczliwości całkowitej i spadkiem nasiąkliwości.

Artykuł prezentuje rosnącą rolę wtórnych (odpadowych) surowców mineralnych w krajowej gospodarce surowcami mineralnymi. Przedstawiono w nim propozycję definicji mineralnych surowców odpadowych. Zaprezentowano ważniejsze grupy mineralnych surowców odpadowych oraz ich zastosowania gospodarcze. Analizie poddano także źródła informacji o wytwarzaniu i użytkowaniu mineralnych surowców odpadowych. W podsumowaniu przedstawiono ocenę obecnego i przyszłego znaczenia tego typu surowców w krajowej gospodarce poszczególnymi grupami surowców mineralnych.

Artykuł prezentuje trzy różne podejścia do problemu wyceny złoża. Klasyczna postać modelu zdyskontowanych przepływów gotówki została skonfrontowana z podejściem opartym na metodologii wyceny opcji z wykorzystaniem elementów analizy scenariuszowej. Metodologia wyceny opcji została zastosowana w celu uwzględnienia w wycenie czynnika swobody wyboru. Metodologia zdyskontowanych przepływów gotówki nie bierze bowiem pod uwagę faktu, że nabywająca strona może kształtować swobodnie harmonogram zagospodarowywania i eksploatacji złoża w zależności od zapotrzebowania rynku. Analiza scenariuszowa została wykorzystania w celu pokazania praktycznych konsekwencji dla podejmowanych działań zarządczych.

W niniejszym artykule rozważane są następujące modele matematyczne: model otoczenia geologicznego, geometryczny model obiektu, model rozmieszczenia nacisków i przemieszczeń w wyrobisku (wyrobisko główne, prace przygotowawcze i przodek), model interakcji sygnałów skanujących (fal) w warunkach strukturalnej niejednorodności mas skalnych.

Składowisko Żelazny Most jest największym składowiskiem odpadów przemysłowych w Europie, na którym od 25 lat gromadzone są odpady po flotacji rud miedzi. Powierzchnia składowiska wynosi 14 km2, objętość odpadów 315 x 106 m3, ostateczna objętość to około 700 x 106 m3. Wody nadosadowe przesiąkają ze składowiska do warstwy wodonośnej o charakterze porowym i swobodnych warunkach ciśnień. Warstwa jest silnie heterogeniczna, o zmiennej miąższości (od I do 20 m) i zawierająca strefy o wysokiej przewodności (od I do 300 m2/d). Kilka strumieni zanieczyszczeń z wysokimi stężeniami głównie chlorków i siarczanów migruje ze składowiska na jego przedpola zgodnie z kierunkami przepływu wód podziemnych. Największa strefa zanieczyszczeń sięga na odległość 900 m od składowiska. Dwuwymiarowy regionalny model numeryczny otoczenia składowiska jest narzędziem oceny oddziaływania składowiska na środowisko, prognoz zanieczyszczenia wód podziemnych i metod ich ochrony. Model jest wielokrotnie kalibrowany i dopasowywany co 4-5 lat do wyników monitoringu hydrogeologicznego, hydrologicznego i geofizycznego. Opracowano na nim sposób ograniczenia migracji wód nadosadowych polegający na hydraulicznym zamknięciu wypływu wód ze składowiska. Zaprojektowano barierę studni odwadniających rozmieszczonych wokół składowiska, modyfikujących kierunki przepływu wód podziemnych. Odtworzone w ten sposób działy wód podziemnych ograniczą rozpływ zanieczyszczeń.

W Polsce na terenach płytkiej eksploatacji rud Zn-Pb/Fe i węgla kamiennego występuje zagrożenie deformacjami nieciągłymi. Złożone warunki geologiczne i górnicze powodują trudności w opisie mechanizmu tworzenia się i propagacji deformacji. W takich warunkach wykorzystuje się metody geofizyczne do rozpoznania anomalii identyfikowanych ze strefami osłabienia w górotworze i oceny ich propagacji. Do najbardziej rozpowszechnionych metod opisanych w pracy należy zaliczyć grawimetryczną, elektrooporową, radarową i sejsmiczną. Praca ta omawia również podstawowe wady i zalety metod geofizycznych wykorzystywanych do rozpoznawania deformacji nieciągłych w warunkach eksploatacji na Górnym Śląsku.

Wartość strategiczna projektu, określana jako wartość możliwości strategicznych, dotyczy przypadków, w których realizacja projektu inwestycyjnego otwiera dodatkowe możliwości, które nie pojawiłyby się, gdyby projekt nie został skierowany do realizacji. Projekty z wartością strategiczną określane są często jako kreujące opcje - dają inwestorowi prawo (ale nie obowiązek) wykorzystania tych dodatkowych możliwości, inwestor może zrealizować opcję rzeczową, jeśli uzna, że jest to dla niego korzystne. Wiele projektów z zakresu poszukiwań i eksploatacji surowców mineralnych posiada wartość strategiczną. Celem artykułu jest prezentacja znaczenia pełnej analizy górniczych projektów inwestycyjnych pozwalającej na odkrycie ich wartości strategicznych. W artykule przedstawiono również zasady szacowania wartości projektu z uwzględnieniem wartości strategicznej poprzez zastosowanie podejścia bazującego na analizie scenariuszy, symulacji oraz na wycenie opcji rzeczowych.

Przeprowadzono analizę istoty strategii walki prowadzonej przez przedsiębiorstwo przemysłu wydobywczego. Zanalizowano podstawowe warunki skutecznego stosowania marketingowej strategii walki tego przedsiębiorstwa oraz korzyści płynące z jej przemyślanego prowadzenia. Przedstawiono również zagrożenia, jakie stwarza jej stosowanie dla przedsiębiorstwa.

Wśród wielu strategii marketingowych w stosunku do konkurentów na danym rynku zagranicznym przedsiębiorstwo przemysłu wydobywczego może -jako czynnik rozwoju eksportu wytwarzanych przez siebie surowców mineralnych - stosować strategię imitacji. Omówiono najczęściej stosowane formy tej strategii oraz warunki jej skutecznego stosowania, a także korzyści płynące z prowadzenia tej strategii marketingowej. Przedstawiono również zagrożenia, jakie powoduje jej stosowanie przez dane przedsiębiorstwo przemysłu wydobywczego.

W ostatnich latach w przemyśle wydobywczym coraz większego znaczenia nabierają badania i inwestycje mające na celu ograniczenie zagrożeń oddziałujących na środowisko naturalne. Pojawiają się nowe techniki stosowane w zarządzaniu środowiskiem, np. Ekologiczna Ocena Cyklu Życia (LCA). W przypadku górnictwa celem LCA powinno być ustalenie, jaki wpływ na środowisko wywiera cały proces produkcji danego surowca (od poszukiwań geologicznych po końcową utylizację produktu i rekultywację terenów pogómiczych) oraz określenie, w których fazach procesu zagrożenia dla środowiska są największe. Stosowanie analizy LCA przynosi istotne korzyści przedsiębiorstwom, którym zależy na ograniczeniu negatywnego wpływu ich działalności na środowisko naturalne. LCA jest bowiem narzędziem, które pomaga w podejmowaniu decyzji dotyczących ochrony środowiska ludziom za nie odpowiedzialnym. Dzięki wynikom LCA można wskazać optymalne rozwiązania, mające na celu minimalizację wpływu danego procesu lub produktu na środowisko. Pozwala ona bowiem nie tylko dokonać analizy globalnej, ale także przyjrzeć się poszczególnym fazom procesu, np. procesowi zarządzania odpadami. Dodatkowo, przeprowadzając badania LCA można badać strukturę kosztów (LCC-koszty cyklu życia) w .,całym okresie życia projektu". Wyniki LCA i LCC mogą stać się podstawą do prawidłowego i szybkiego przeprowadzenia analizy korzyści i strat, która uwzględniać będzie wszelkie aspekty środowiskowe. Analiza korzyści i strat jest analitycznym narzędziem, w którym bierze się pod uwagę zbiór kosztów i korzyści i analizuje sięje z punktu widzenia producenta i odbiorcy. Wyrażenie ich w jednostkach finansowych przy użyciu metody zaktualizowanej wartości netto (NPV) umożliwia na wskazanie rozwiązań przynoszących największe korzyści. Przy uwzględnianiu aspektów środowiskowych - w niniejszym artykule-zaproponowano, aby przy poszukiwaniu rozwiązań optymalnych z punktu widzenia środowiska i ekonomii stosować zaktualizowaną wartości netto całego cyklu życia (LCNPV) badanego przedsięwzięcia.