Jak wyszukiwać?
wyszukiwanie zaawansowane
Nauki Humanistyczne i Społeczne

Ruch Literacki

Ruch Literacki

ISSN
ISSN 0035-9602
Wydawcy
Polska Akademia Nauk Oddział w Krakowie Komisja Historycznoliteracka, Uniwersytet Jagielloński Wydział Polonistyki

Redaktor naczelna

Anna Łebkowska

Sekretarz redakcji

Iwona Boruszkowska


Rada Naukowa

Maria Delaperrière, INALCO, Paryż, Francja

Halina Filipowicz, University of Wisconsin-Madison, Madison, USA

David Frick, University of California, Berkeley, USA

Bożena Karwowska, The University of British Columbia, Vancouver, Canada


Komitet Redakcyjny

Iwona Boruszkowska Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Tomasz Bilczewski, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Andrzej Borowski, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Tadeusz Bujnicki, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Anna Czabanowska-Wróbel, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Anna Łebkowska, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Roman Mazurkiewicz, Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków, Polska

Jan Michalik, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Jan Okoń, Uniwersytet Łódzki, Łódź, Polska

Magdalena Siwiec, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Eugenia Prokop-Janiec, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Wacław Walecki, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

Polska Akademia Nauk
Oddział w Krakowie
ul. św. Jana 28
31-018 Kraków
tel. +48 12 256-23-00
fax. +48 12 256-23-80
e-mail: ruchliteracki@uj.edu.pl

Prawa autorskie

Wszystkie artykuły są publikowane na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND 4.0, https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
  • Roczniki i numery
  • Instrukcja dla autorów

Wybierz numer

Zawartość

Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370)

1 Czy stolnik sieradzki Albert Łubieński mógł być patronem Piotra Baryki?
Roman Krzywy
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | 5-14 | DOI: 10.24425/rl.2022.140953
Słowa kluczowe: dramat polski Z chłopa król Piotra Baryki atrybucja Ludwik Bernacki (1882–1939) Jan Wojciech (Albert) Łubieński (1610–1653)
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This article attempts to refute the generally accepted view that Jan Wojciech (Albert) Łubieński, Pantler of Sieradz, was the patron of Piotr Baryka,, the author of the comedy Z chłopa król ( The Peasant Become King), first staged in 1633 (editio princeps, 1637). The attribution results from a conjecture, which has never been properly verified, formulated by Ludwik Bernacki in 1904. Yet in the 1630s Jan Wojciech Łubieński held no public office (he was probably completing his education) and, crucially, did not become Pantler of Sieradz until 1643. In consequence, we presume that Baryka's patron may well have been Łubieński's uncle, a wealthy man renowned for his generosity, who had the same first name.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Roman Krzywy
1
ORCID: ORCID
  1. Instytut Literatury Polskiej, Uniwersytet Warszawski
2 Ślaz – nieoznaczone axis mundi w imaginarium Lilli Wenedy
Mirosław Grzegórzek
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | 15-32 | DOI: 10.24425/rl.2022.140954
Słowa kluczowe: dramat romantyczny groteska symbol bohater dekonstrukcja Juliusz Słowacki (1809– 1849) Lilla Weneda (1839)
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This is a deconstructive reading of Juliusz Słowacki's Lilla Weneda, focusing on Ślaz, an enigmatic character usually marginalized in interpretations of this quasi-historical Romantic drama. Drawing on Professor Marta Piwińska's study of ‘Lilla Weneda’ in Dramat polski: Interpretacje (2001), this article explores the gaps and fissures in Słowacki's text. While complementing her analysis with a number of alternative readings, this article also uses deconstruction to challenge some of the points that are embedded in the traditional reception of the drama.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Mirosław Grzegórzek
1
ORCID: ORCID
  1. badacz niezależny, Zespół Szkół Licealnych i Technicznych w Wojniczu
3 Emancypacje Heleny Rumiszewskiej w powieści Kazimiery Alberti Ci, którzy przyjdą a fenomen Nowej Kobiety
Aleksandra E. Banot
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | DOI: 10.24425/rl.2022.140955
Słowa kluczowe: Kazimiera Alberti literatura polska dwudziestolecia międzywojennego mieszczaństwo emancypacja Nowa Kobieta
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Current research into the life and work of Kazimiera Alberti, a poet and writer popular in the interwar period, connected from 1930 with Biała Krakowska, owes a great deal to Jacek Proszyk, who in 2009 staged a spectacle based on her biography at the Teatr Polski in Bielsko Biała called The Literary Salon of Kazimiera Alberti. It was followed by a spate of publications which, at this point, form a body of work ready for reassessment. This article deals with one of them, written by Karolina Pospiszil, where it is claimed that the heroine of Ci, którzy przyjdą ( Those Who Will Come, 1934), Helena Rumiszewska, is both a stereotyped, idealized female character. Focusing on the episodes which belie that description and show a character of considerable complexity driven by an emancipatory desire. She is not free from doubt when faced with various dilemmas, yet does she represent the ideal of the New Woman? This article addresses this question and discusses the issue of emancipation in the broader context of bourgeois culture and class, i.e. the social milieu o which Helena belongs.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Aleksandra E. Banot
1
ORCID: ORCID
  1. Akademia Techniczno-Humanistyczna, Bielsko-Biała
4 Między byciem a nicością. Poezja Józefa Czechowicza a ontologia fundamentalna
Marcin Całbecki
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | 57-71 | DOI: 10.24425/rl.2022.140956
Słowa kluczowe: poezja Józefa Czechowicza ontologia fundamentalna dwudziestolecie międzywojenne filozofia Martina Heideggera Druga Awangarda
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This article is an attempt to present a comprehensive view of the poetry of Józef Czechowicz in the context of Martin Heidegger's fundamental ontology. Czechowicz's poetic work, the article argues, is an exploration of mutual relations of the basic ontological categories of being and nothingness ( das Sein and das Nichts). They constitute the philosophical foundations of the purely literary tensions that can be detected in all comprehensive accounts of his work, such as the opposition of Arcadia and Catastrophy (Tadeusz Kłak) or the discussion of the ‘bright’ and the ‘dark’ strain in the poetry of the Second Avant-garde (Jerzy Kwiatkowski).
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marcin Całbecki
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Gdański
5 „Więc były w tych schodach zarazem i strach, i chęć ucieczki” – los podmiotu uwikłanego w dwuznaczność świata ( Schodami w górę, schodami w dół Michała Choromańskiego)
Daniel Natkaniec
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | 73-93 | DOI: 10.24425/rl.2022.140957
Słowa kluczowe: Michał Choromański psychoanaliza psychologizm proza XX wieku awangarda
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This interpretation of Michał Choromański's novel Schodami w górę, schodami w dół ( Upstairs, Downstairs) focuses primarily on issues related to the inner life of the characters and the representation of the outside world in the context of classical psychoanalysis. The appropriateness of the psychoanalytical approach is justified by numerous references to Freud's theory in the text of the novel. The study reaches out to Choromański's other novels and short stories, but embarks on a more systematic comparison of Schodami w górę, schodami w dół with only one of them, Zazdrość i medycyna ( Jealousy and Medicine), his most popular novel published in 1936.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Daniel Natkaniec
1
ORCID: ORCID
  1. Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych, Uniwersytet Jagielloński
6 „Jeszcze tutaj jesteś, Jeszcze z tobą mówię”. O wierszach żałobnych Marii Kureckiej
Mariusz Strzeżek
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | 95-114 | DOI: 10.24425/rl.2022.140958
Słowa kluczowe: Maria Kurecka poezja żałobna trauma tradycja literacka archiwum
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This article examines a cycle of poems by Maria Kurecka, the acclaimed writer and translator, in which she mourns the loss of her husband, Witold Wirpsza, who died in 1985. Held by the archives of the Pomeranian Library in Szczecin, these unpublished poems were written in the final years of her life. In this article they are positioned and read against the background of Polish funerary poetry and its traditions. Apart from having single poems published in literary magazines, Maria Kurecka produced just one volume of poetry, Trzydzieści wierszy ( Thirty Poems, 1987). In fact, though, there may be quite a lot of poems that she chose to keep private. Remembered as an outstanding translator of German literature, Maria Kurecka the poet is virtually unknown. It is hoped that by drawing attention to her poetic work this article will contribute to a better appreciation of her achievement.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Mariusz Strzeżek
1
ORCID: ORCID
  1. Szkoła Doktorska Uniwersytetu Szczecińskiego
7 Utrata i żałoba w prozie Michaiła Szyszkina
Anna Skotnicka
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | 115-133 | DOI: 10.24425/rl.2022.140959
Słowa kluczowe: Michaił Szyszkin proza utrata smutek żałoba melancholia inkorporacja
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Representations of loss, grief and mourning are have a prominent place in Mikhail Shiskhin's fiction. They coexist with other parathanatological themes such as funerals and reflections on life after death. As funerals provide the proper opening of periods of mourning, the first part of the article deals with the characters’ reactions to the scenes of death and burial. It is followed, in the second part, by a close examination of the internal life of selected female characters who experience grief after the loss of a person they love. On the whole, Shiskhin's characters seem to be less preoccupied with the funeral as a social institution, but rather tend to experience bereavement in a way which is typical of a melancholic. Drawing on Jacques Derrida's conceptualization of mourning, the article demonstrates how Shishkin's female characters conceal mourning by the act of incorporating the dead into their own bodies and allowing them their voice. At the same time, the activity of letter writing enables them to hinder or even deny bereavement, and in this way, hold off the admission of a complete loss.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna Skotnicka
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Jagielloński
8 Antonina Domańska i „nurty dziewiętnastowieczności” ( [Re]konstrukcje przeszłości w prozie Antoniny Domańskiej, red. M. Chrobak, K. Wądolny-Tatar, Kraków 2019)
Krystyna Zabawa
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | 137-146
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Krystyna Zabawa
1
ORCID: ORCID
  1. Akademia Ignatianum w Krakowie
9 Zapomniany świat hebrajskojęzycznej kultury w Polsce międzywojennej (Magda Sara Szwabowicz, Hebrajskie życie literackie w międzywojennej Polsce, Wydawnictwo IBL, Warszawa 2019)
Magdalena Ruta
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | 147-150 | DOI: 10.24425/rl.2022.140961
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Magdalena Ruta
1
ORCID: ORCID
  1. Instytut Judaistyki, Uniwersytet Jagielloński
10 Piotr Skarga jako historyk-polemista (Dawid Szymczak, Historia jako narzędzie polemiki w piśmiennictwie Piotra Skargi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2021, ss. 389, 1 nlb., „Analecta Literackie i Językowe”, tom XV)
Jan Okoń
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370) | 151-156 | DOI: 10.24425/rl.2022.140962
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Jan Okoń
ORCID: ORCID
11 Spis treści / Contents
Ruch Literacki | 2022 | No 1 (370)
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Instrukcja dla autorów

„Ruch Literacki” jest czasopismem polonistycznym i publikuje teksty dotyczące literatury polskiej (interpretacje), teorii literatury i komparatystyki.

Propozycje artykułów (do 41 000 znaków) należy przesyłać w wersji drukowanej i elektronicznej: w wersji drukowanej na adres redakcji: ul. św. Jana 28, 31-018 Kraków, w wersji elektronicznej – mailem na adres” ruchliteracki@gmail.com(lub na płycie CD dołączonej do wydruku). Prosimy o dostosowanie aparatu przypisów do zasad obowiązujących w „Ruchu Literackim”. Tekst nie może być wcześniej publikowany.

Prosimy o podanie afiliacji, adresu korespondencyjnego, w tym elektronicznego, a także o dołączenie:

1. streszczenia artykułu (do 1000 znaków),

2. słów kluczowych,

3. bibliografii według wzorca (dostępnego na stronie: https://pbn.nauka.gov.pl/pci/zakres-wymaganych-danych/bibliografia):

W przypadku książki: nazwisko i imię autora, rok, tytuł książki, miejsce wydania: wydawnictwo.

W przypadku rozdziału książki: nazwisko i imię autora, rok, tytuł rozdziału. W tytuł książki, miejsce wydania: wydawnictwo.

W przypadku publikacji w czasopiśmie: nazwisko i imię autora, rok, tytułu artykułu, tytułu czasopisma, zeszytu i stron, na których znajduje się publikacja.

Zgłoszenie artykułu do czasopisma jest jednoznaczne z wyrażeniem zgody na opublikowanie w wersji papierowej i elektronicznej. Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów.

Zasady kwalifikowania publikacji do druku

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji