Jak wyszukiwać?
wyszukiwanie zaawansowane
Popularnonaukowe

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Opis

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN
1733-8662
Wydawcy
Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna, nauki o Ziemi)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Mariusz Gogól (nauki biomedyczne i biochemiczne)

Patrycja Strzetelska (nauki humanistyczne)

Witold Zawadzki (nauki ścisłe i techniczne)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Sylwia Piwowar (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)


Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl



Zawartość czasopisma jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.



  • Roczniki i numery

Wybierz numer

Zawartość

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość

1 Spis treści
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 2 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151324
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex
2 Od redakcji: Słowo na M
Iwona Hofman
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 3 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151325
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Iwona Hofman
1
ORCID: ORCID
  1. Instytut Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
3 Ciało z drukarki
Agata Kurzyk
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 4-7 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151054
Słowa kluczowe: biodruki przeszczep narządów
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Biodruki to nie tylko przyszłość medycyny regeneracyjnej, lecz także szansa na precyzyjniejsze i etyczne badania naukowe.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Agata Kurzyk
1
  1. Zakład Biologii Nowotworów Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warsza
4 Co najmłodsi mają nam do powiedzenia?
Magdalena Radkowska-Walkowicz , Ewa Maciejewska-Mroczek
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 8-11 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151055
Słowa kluczowe: dziecko dzieciństwo
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Tym, co odróżnia childhood studies od innych dyscyplin, w których prowadzi się badania z udziałem niepełnoletnich, jest przekierowanie uwagi z przyszłości dzieci na dokładne przyjrzenie się ich teraźniejszości.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Magdalena Radkowska-Walkowicz
1
Ewa Maciejewska-Mroczek
1
  1. Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytet Warszawski
5 Entropia – czy można odwrócić czas?
Mariusz Mrózek
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 12-14 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151056
Słowa kluczowe: entropia; termodynamika; czas
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W nieskończonym tańcu Wszechświata jeden z najbardziej nieuchwytnych i fascynujących konceptów to entropia i strzałka czasu. Wielkości te określają ruch ku chaosowi i nieuporządkowaniu w naszym świecie oraz nieodwracalną, jednokierunkową naturę czasu.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Mariusz Mrózek
1
  1. Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
6 Kod młodości
Marek Łaziński , Ewa Kołodziejek , Bartek Chaciński , Anna Wileczek
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 15-17 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151057
Słowa kluczowe: język młodzieżowy slang słowo roku
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Młodzieżowa kreatywność nie pozwala językowi okrzepnąć.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marek Łaziński
1
Ewa Kołodziejek
2
Bartek Chaciński
3
Anna Wileczek
4
  1. Instytut Języka Polskiego, Uniwersytet Warszawski
  2. Uniwersytet Szczeciński
  3. Tygodnik „Polityka”
  4. Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
7 Powstawanie gwiazd
Łukasz Tychoniec
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 18-21 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151058
Słowa kluczowe: teleskop Webba sieć teleskopów radiowych gwiazdy
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Proces powstawania gwiazd to spektakl, od którego trudno oderwać wzrok. Śledząc ten proces, dowiadujemy się także o naszych własnych początkach.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Łukasz Tychoniec
1
  1. Leiden Observatory Leiden University w Holandii
8 Młodość niejedno ma oblicze
Elżbieta Bielecka
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 22-25 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151059
Słowa kluczowe: resocjalizacja; pedagogika
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Skuteczna resocjalizacja osób młodych stawia na działania interdyscyplinarne, wspierające indywidualne kompetencje i uczące odporności na czynniki stresogenne.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Elżbieta Bielecka
1
  1. Zakład Pedagogiki Resocjalizacyjnej Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytet Warszawski
9 Na styku morza i lądu
Kaja Bałazy
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 26-29 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151060
Słowa kluczowe: ptaki morskie zooplankton Arktyka
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Jak wiele może nam powiedzieć niewielki skorupiak?
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Kaja Bałazy
1
  1. Zakład Ekologii Morza, Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie
10 Konstrukcja domu dużo mówi o jego mieszkańcach
Andrzej Kaim , Sofia Bakayeva
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 30-33 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151061
Słowa kluczowe: ślimaki kopalne ślimaki skamieniałości
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Małe muszle młodocianych ślimaków mają wielkie znaczenie dla badań paleontologicznych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Andrzej Kaim
1
Sofia Bakayeva
2
  1. Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
  2. Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Państwowe Muzeum Przyrodnicze Narodowej Akademii Nauk Ukrainy we Lwowie
11 Pojedyncza komórka pełna informacji
Beata Małachowska
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 34-37 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151062
Słowa kluczowe: bioinformatyka biostatystyka DNA
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Rozwój nowej dziedziny nauki – bioinformatyki – przyczynił się do dokładnego poznania ludzkiego DNA i RNA.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Beata Małachowska
1
  1. Department of Radiation Oncology, Albert Einstein College of Medicine w Nowym Jorku
12 Małe wulkany, wielka zagadka
Andrzej Górszczyk
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 38-39 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151063
Słowa kluczowe: wulkany skorupa oceaniczna seismika
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W ostatnich latach grupa naukowców odkryła nowy rodzaj wulkanów podwodnych, które pozostawały nieodkryte ze względu na swój niepokaźny rozmiar.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Andrzej Górszczyk
1
  1. Zakład Obrazowania Geofizycznego, Instytut Geofizyki PAN w Warszawie
13 Duże problemy małych kijanek
Małgorzata Łaciak
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 41-43 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151064
Słowa kluczowe: płazy kijanki
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Niebezpieczeństwa, które czyhają na kumaka górskiego.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Małgorzata Łaciak
1
  1. Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie
14 Antropologia internetu
Dariusz Jemielniak
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 44-49 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151065
Słowa kluczowe: internet antropologia internetu dezinformacja
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Ozjawiskach zachodzących w internecie i interakcjach między jego użytkownikami opowiada prof. dr hab. Dariusz Jemielniak, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dariusz Jemielniak
1
  1. wiceprezes Polskiej Akademii Nauk
15 Miasto młodych
Iwona Hofman
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 50-53 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151066
Słowa kluczowe: Lublin europejska stolica młodych
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Lublin jest pierwszym polskim miastem, które zostało wybrane Europejską Stolicą Młodzieży (w 2023 roku). Nadawany przez Europejskie Forum Młodzieży tytuł ma na celu wspieranie pozycji młodych ludzi, promocję ich udziału w życiu społecznym i wzmacnianie tożsamości europejskiej.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Iwona Hofman
1
ORCID: ORCID
  1. Instytut Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
16 Sądownictwo wobec nieletnich w Brazylii
Alexander Rodrigues de Castro
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 54-57 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151067
Słowa kluczowe: nieletni Brazylia prawo
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Zmiany w wymiarze sprawiedliwości wobec nieletnich zachodzące w cieniu brazylijskiej dyktatury wojskowej składają się na ponurą opowieść, w której sztukę wykluczenia doprowadzono do perfekcji.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Alexander Rodrigues de Castro
1
  1. Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji, Uniwersytet Warszawski
17 Utrzymać żywotność baterii
Krzysztof Fic
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 58-60 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151068
Słowa kluczowe: baterie magazyn energii
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Fakty i mity na temat właściwości przenośnych magazynów energii.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Krzysztof Fic
1
  1. Wydział Technologii Chemicznej Politechnika Poznańska, Instytut Metali Nieżelaznych Oddział w Poznaniu, Sieć Badawcza Łukasiewicz; Kansai University w Osace
18 Każdy może być odkrywcą
Dominik Lis
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 61-63 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151069
Słowa kluczowe: oceanologia eCUDO Bałtyk
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Współczesne technologie pozwalają na obrabianie i przechowywanie ogromnych ilości danych badawczych. Dzięki rozwojowi technik komputerowych wszyscy możemy mieć do nich łatwy dostęp.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dominik Lis
1
  1. Instytut Oceanologii PAN w Sopocie
19 Demony ekopatii
Grażyna Gajewska
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 64-67 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151070
Słowa kluczowe: fantastyka kulturoznawstwo
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Spekulatywny potencjał ekohorrorów, ekofantasy, climate fiction i solarpunku.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Grażyna Gajewska
1
  1. Instytut Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
20 Jak aktywizować młodych obywateli?
Marta Żerkowska-Balas , Michał Wenzel
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 68-71 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151071
Słowa kluczowe: społeczeństwo obywatelskie młodzież
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Program Młodzi Głosują+ postawił na edukację młodzieży z politologii, psychologii, socjologii i zarządzania.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marta Żerkowska-Balas
1
ORCID: ORCID
Michał Wenzel
1
  1. Uniwersytet SWPS w Warszawie
21 Kapitał młodości
Agata Passent
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 72-73 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151072
Słowa kluczowe: feliieton
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Agata Passent
1
  1. Tygodnik „Polityka”, Program 1 Polskiego Radia
22 Miejsce na nowo odkryte
Paweł Kojs , Sylwia Piwowar
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 74-79 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151073
Słowa kluczowe: Mazury stacja PAN Kosewo
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Stacja badawcza Polskiej Akademii Nauk w Kosewie Górnym przechodzi gruntowną modernizację. Zmiana, która tam następuje, jest wynikiem dobrze przemyślanej strategii dającej temu miejscu zupełnie nowe możliwości rozwoju i oddziaływania zarówno na przestrzeń naukową, jak i na lokalną społeczność. W najbliższym czasie będziemy świadkami dynamicznego rozwoju ośrodka, który otrzymał impuls do ponownego rozkwitu.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Paweł Kojs
1
Sylwia Piwowar
  1. zastępca dyrektora ds. administracyjnych i rozwoju Polskiej Akademii Nauk Ogród Botaniczny – Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie
23 Akademia Młodych Uczonych Polskiej Akademii Nauk
Marzena Smol , Łukasz Sadowski , Maciej Sałaga , Andrzej Katunin , Monika Stobiecka
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 80-81 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151074
Słowa kluczowe: Akademia Młodych Uczonych
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Istotnym zadaniem Polskiej Akademii Nauk jest wspieranie rozwoju młodych naukowców przez angażowanie ich w różne inicjatywy, m.in. te związane z funkcjonowaniem PAN.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marzena Smol
1
Łukasz Sadowski
2
Maciej Sałaga
3
Andrzej Katunin
4
Monika Stobiecka
5
ORCID: ORCID
  1. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN w Krakowie
  2. Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechnika Wrocławska
  3. Uniwersytet Medyczny w Łodzi
  4. Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn, Politechnika Śląska w Gliwicach
  5. Wydział „Artes Liberales”, Uniwersytet Warszawski
24 W poszukiwaniu dinozaurów
Błażej Błażejowski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 82 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151075
Słowa kluczowe: paleontologia wystawa Muzeum Ziemi
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W Muzeum Ziemi odsłonięto nową wystawę poświęconą uczestnikom polsko-mongolskiej wyprawy paleontologicznej na pustynię Gobi.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Błażej Błażejowski
1
  1. PAN Muzeum Ziemi w Warszawie

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji