W polskiej socjologii panuje szereg nieporozumień wokół teorii aktora-sieci (ANT). Świetnie obrazuje to tekst An Invasion of Tricksters. Niniejszy artykuł jest odpowiedzią na jego zarzuty. Ambicje naszego tekstu wykraczają poza ukazanie błędów interpretacyjnych i innych niedostatków tego artykułu. Przede wszystkim konfrontujemy tu rożne strategie korzystania przez socjologów z ustaleń filozoficznych i omawiamy ich przydatność naukową. Dodatkowo oferujemy własną, wewnętrzną krytykę ANT.
Odpierając zarzuty polemistów, autor artykułu zwraca uwagę na dużą rolę jasności i precyzji pojęć w prowadzeniu polemik naukowych oraz wyjaśnia bronione przez siebie wcześniej stanowisko umiarkowanego konstruktywizmu w socjologii. W konkluzji przypisuje swym krytykom nie w pełni wyartykułowany irracjonalizm, który wynika, jego zdaniem, zarówno z fascynacji myślą społeczną Brunona Latoura, jak i z powierzchownej interpretacji Maksa Webera.
Celem tekstu jest dyskusja z teoriami mówiącymi o tym, że dzisiejsze społeczeństwa nie są zdolne do integracji opartej na powszechnie podzielanych normach. Teza o „zaniku wspólnych sensów” daje obraz społeczeństwa jako agregatu jednostek lub skonfliktowanych grup. Jako kontrprzykład do takich konkluzji autor proponuje pojęcie norm średniego zasięgu. Zgodnie z prezentowanym ujęciem, takie normy mogą łączyć zróżnicowanych aktorów społecznych i być powszechnie uznawane. Wspólna normalność może być negocjowana oddolnie i niekoniecznie jest odgórnie narzucana przez różne formy władzy społecznej. Przykłady takich norm autor znajduje w rzeczywistości życia codziennego. Zalicza do nich normę niemarnowania żywności, regułę gościnności, szacunku dla żałoby, opiekuńczość wobec dzieci oraz dbanie o własne zdrowie.
W artykule podjęto próbę systematyzacji sposobów konceptualizacji pojęcia kultury przez jej rzeczywistych i potencjalnych konsumentów. Rozumienie kultury traktujemy jako poznawczy element postawy, który jest powiązany z praktykami uczestnictwa w kulturze. Badania jakościowe, prowadzone w ramach ewaluacji Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016, pozwoliły zidentyfikować cztery odmienne sposoby rozumienia kultury, które określają nadawany jej sens, znaczenie oraz sposoby uczestnictwa. W konkluzjach omawiamy zasadnicze czynniki różnicujące podejście do kultury. Wskazujemy także, że skuteczna polityka zorientowana na zwiększanie uczestnictwa w kulturze nie może ograniczać się do tworzenia oferty, ale powinna uwzględniać także kształtowanie i upowszechnianie inkluzywnych sposobów rozumienia kultury.
Celem artykułu jest próba określenia potencjału do krystalizacji grup interesu w partycypacyjnym zarządzaniu miastem. W pracy zarysowano podwaliny tego modelu oraz zwrócono uwagę, że wdrażanie przez samorząd paradygmatu partycypacyjnego oznacza włączenie we współrządzenie mieszkańców w odmiennymi oczekiwaniami. Wykorzystując dane Wrocławskiej Diagnozy Społecznej 2014, zidentyfikowano pięć potencjalnych grup interesu. Zdefiniowano także potencjał ich mobilizacji do wyrażania i obrony swoich interesów. Ustalono również, w jakim stopniu poziom zaangażowania obywateli w artykulację wspomnianych interesów wynika ze stylu życia, a jak dalece wpływa na to ulokowanie jednostek w strukturze społecznej. Końcowa część odpowiada na pytanie o koncyliacyjny i antagonistyczny potencjał wyodrębnionych orientacji, a także o przyszłość polityki miejskiej.
Artykuł prezentuje praktyki działania związane z politykami HIV/AIDS, wprowadzając emiczną kategorię lawirowania. Lawirowanie oznacza, z jednej strony, ciągłe weryfikowanie, negocjowanie i potwierdzanie możliwości działania oraz ich granic w danym polu. Z drugiej uwypukla aktywną stronę zaangażowania, działanie „mimo” i w kontekście przeciwności. Autorka opiera rozważania na badaniach jakościowych. Wykorzystując antropologiczną koncepcję światów polityki jako metodę analizy i rozumienia pojęcia polityki społecznej, demonstruje, jak owe polityki są przeżywane, negocjowane i podtrzymywane przez różnych aktorów społecznych. Polem analizy są działania związane z używaniem prezerwatywy w profilaktyce oraz praktyki podejmowane w kontekście ograniczonych środków finansowych na działania społeczne.
Celem artykułu jest wyjaśnienie powiązań między trzema poziomami rzeczywistości społecznej związanej z pracą i rodzicielstwem, tj.: makro – polityką państwa i koniunkturą gospodarczą, mezo – strukturą organizacyjną i sieciami społecznymi oraz mikro – indywidualnymi strategiami rodziców-pracowników w łączeniu obowiązków domowych i zawodowych. Proponujemy koncepcję solwatacji społecznej, która ilustruje „rozpuszczanie się” porządku prawnego narzuconego przez państwo w substancji społecznej i powoduje odmienność mikroracjonalnych strategii pracujących rodziców od założeń systemowych. Wskazujemy na sferę mezo, zoperacjonalizowaną jako kultura organizacyjna miejsca pracy i sieci społeczne rodziców. Zastanawiamy się, jakie są wpływy oczekiwań pracodawców i współpracowników na praktyki godzenia obowiązków rodzinnych i zawodowych przez jednostki.
Artykuł ma na celu sportretowanie szczególnej grupy nowych mieszkańców wsi: osób, które po 1989 roku kupiły dawny dwór lub pałac ziemiański i traktują go przede wszystkim jako dom prywatny. Bazując na 17 wywiadach z 19 osobami, autorka szuka cech wspólnych łączących rozmówców, analizując ich doświadczenie biograficzne i funkcjonowanie jako właścicieli obiektu zabytkowego. Przedstawia ich motywacje, styl życia, postawy wobec ziemiańskiego dziedzictwa oraz członkostwo w szerszych środowiskach związanych z etosem ich grupy. Teoretyczną podstawę tekstu stanowią badania biograficzne, studia nad stylem życia i etosem.
Tytuł
Możliwie krótki (najlepiej 5-7 wyrazów); jednoznaczny, bez cytatów i raczej bez metafor. Unikamy podtytułów. Łatwy do zapamiętania i klarowny także w wersji anglojęzycznej.
Objętość
Preferowana całkowita objętość artykułu: 5–9 tysięcy wyrazów, razem z tabelami i wykresami (5 tys. wyrazów to ok. 15 stron przy czcionce Times New Roman 12 i odstępie 1,5).
Wymagania techniczne
Wymagania techniczne są następujące: format A4; edytor Word lub podobny; czcionka Times New Roman 12; odstępy między wierszami 1,5; marginesy 25 mm ze wszystkich stron; wyrównanie do lewego i prawego marginesu (wyjustowanie); paginacja w prawym dolnym rogu; numeracja stron ciągła; tytuł całości pogrubionymi literami i wyśrodkowany; pozostałe tytuły wyrównane do lewej, wyróżnione pogrubieniem i poprzedzającym je, dodatkowym odstępem. Akapity należy rozpoczynać od wcięcia. Tabele, wykresy itp. wyłącznie czarno-białe należy dołączyć na końcu tekstu.
Struktura
Artykuł winien zawierać poniższe elementy składowe. Autor ma swobodę w ich ujęciu i nazwaniu, lecz winny one być łatwe do zidentyfikowania dla recenzentów, co zwiększy szanse publikacji.
Abstrakt powinien ułatwić czytelnikowi dotarcie do tekstu i zachęcać do sięgnięcia po cały artykuł. Prezentuje pytanie badawcze, cel i zakres pracy, wykorzystane dane, metodę i zakres badania, wreszcie przedstawia najważniejsze tezy i wyniki.
Abstrakt powinien być napisany w trzeciej osobie i nie powinien powtarzać ani parafrazować tytułu tekstu. Nie powinien też zawierać definicji, cytatów ani elementów argumentacji. Ma być zwięzły, pozbawiony efektów stylistycznych i powtórzeń. Zachęcamy do pisania zdaniami prostymi lub współrzędnie złożonymi, bez zdań wtrąconych. Nieprecyzyjny, nietrafny lub nierzetelny abstrakt utrudnia odtworzenie na jego podstawie treści tekstu, a tym samym zmniejsza szansę odzewu ze strony czytelników.
Słowa kluczowe
Autor powinien wskazać 3 – 5 słów kluczowych. Pierwszym może być szczegółowa nazwa subdyscypliny socjologicznej, do której należy praca. Słowa kluczowe nie powinny być zbyt ogólne (np. globalizacja, kapitalizm, zmiana społeczna), mogą być nimi nazwy własne. Winny być tak dobrane, by czytelnik mógł znaleźć tekst wyszukując go według słów kluczowych w elektronicznej bazie czasopism. Ponieważ abstrakty i słowa kluczowe są tłumaczone na angielski, autor powinien brać pod uwagę ich przekładalność. Zachęcamy do używania możliwie standardowej, powszechnie stosowanej terminologii zarówno polskiej, jak i angielskiej, unikania neologizmów, metafor etc.
Opiniowanie i kwalifikowanie tekstów do druku
Wraz z tekstem autor składa oświadczenie, że praca jest wyłącznym i oryginalnym dorobkiem autora(ów), że udział innych osób, które przyczyniły się do powstania tekstu został odnotowany (np. w formie przypisu lub podziękowania za udostępnienie danych, opracowanie metody pomiaru, konsultację metodologiczną itp.) oraz że wśród autorów nie jest wymieniona osoba, której wkład w powstanie tekstu jest nieznaczący (tzw. honorary authorship).
Wzór oświadczenia
Jeśli do powstania tekstu przyczyniło się udzielone autorowi(om) wsparcie (np. stypendium autorskie, grant badawczy itp.), to autor zobowiązany jest podać w tekście (w przypisie) źródła finansowania badań lub samej publikacji.
Każdy nadesłany tekst jest opiniowany przez dwóch recenzentów w systemie double-blind review, czyli recenzenci nie wiedzą, kto jest autorem, a autor nie wie, kim są recenzenci. Lista recenzentów zawarta jest na drugiej stronie okładki i na stronie internetowej „Studiów”.
Recenzenci przedstawiają swoją opinię w formie pisemnej. Recenzja zawiera finalną konkluzję, wyrażoną poprzez zakwalifikowanie tekstu do jednej z czterech kategorii:
1. Przyjąć do druku bez zmian lub z drobnymi poprawkami techniczno-redakcyjnymi
2. Zaakceptować po uwzględnieniu (nielicznych) poprawek wskazanych przez recenzenta
3. Ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji
4. Odrzucić.
Główne kryteria brane pod uwagę przez recenzentów to:
a/ Oryginalność i teoretyczna doniosłość problematyki (także koncepcji i metody badawczej);
b/ Metodologiczna poprawność; wiarygodność/adekwatność danych;
c/ Jasne przedstawienie głównej tezy/pytania badawczego klarowny i logiczny styl wywodu;
d/ Jak dalece tekst wzbogaca (modyfikuje) dotychczasowe ustalenia teoretyczne, metody badawcze i wyniki badań;
e/ Poprawność formalna tekstu (zgodność z wymaganiami określonymi przez redakcję).
Dodatkowo, w zależności od charakteru nadesłanego tekstu, brane są pod uwagę:
a/ inspiracja do dyskusji naukowej;
Poprawki
Zdecydowana większość recenzji zaleca wprowadzenie mniejszych lub większych poprawek. Poprawki te winny być wyraźnie zaznaczone (np. poprzez opcję „śledź zmiany”, wyróżnienie kolorem, itp.). Gdy zmiany są poważniejsze (konkluzja recenzenta nr 3: „ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji”) oczekujemy trzech rzeczy:
Rankingi pozycjonują czasopisma biorąc pod uwagę wiele kryteriów. Rankingi są ważne, bo od nich zależy punktowa „wycena” publikacji. Negatywnym czynnikiem oceny są tzw. autocytowania (im ich więcej, tym gorzej), rozumiane jako przywoływanie (cytowanie) publikacji zamieszczonych w tym samym czasopiśmie. Preferowane są przywołania/cytowania z innych czasopism, najlepiej „topowych” w danej dziedzinie. Oczywiście niekiedy odwołanie się do artykułu ze „Studiów Socjologicznych” jest niezbędne dla właściwego przedstawienia argumentacji. Niemniej, teksty z przesadną liczbą autocytowań będą kierowane do recenzentów pod warunkiem radykalnego ich ograniczenia.
Standardy etyczne
Redakcja „Studiów Socjologicznych” przywiązuje dużą wagę do standardów rzetelności naukowej i respektowania zasad dobrych praktyk w nauce. Wszystkie przejawy naruszania prawa lub etyki działalności naukowej, w tym plagiaty i autoplagiaty, będą dokumentowane i upubliczniane.
Obowiązujący format not bibliograficznych
Odsyłacze do literatury umieszczane są w tekście (nie w przypisie!) i przyjmują postać (Szczepański 1969: 123). Jeśli w tekście są przypisy, powinny być one nieliczne, krótkie i umieszczone na końcu, przed bibliografią.
Spis literatury na końcu tekstu ma być sporządzony wedle następującego wzoru:
Monografia:
Szczepański, Jan. 1969. Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.
Redakcja pracy zbiorowej:
Berkman, Lisa F. and Ichiro Kawachi, eds. 2000. Social Epidemiology. New York: Oxford University Press.
Rozdział w pracy zbiorowej:
Janicka, Krystyna. 1970. Społeczne aspekty ruchliwości geograficznej. W: W. Wesołowski (red.). Zróżnicowanie społeczne. Wrocław: Ossolineum, s. 375-400.
Artykuł w czasopiśmie:
Wejland, Andrzej P. 1991. Ukryte porównania. „Studia Socjologiczne” 1-2: 91-108.
Malewska, Hanna i Violaine Londe-Tarbes. 1996. Społecznicy, ich tożsamość i zaangażowanie. „Studia Socjologiczne” 2: 35-54.
Artykuł w czasopiśmie gdy dostępny DOI:
Halamska, Maria. 2016. The Evolution of Family Farms in Poland: Present Time and the Weight of the Past. „Eastern European Countryside” 22: 27-51, DOI: https://doi.org/10.1515/eec-2016-0002.
Źródła internetowe:
Odsyłacz w tekście ma taka samą postać jak przy „papierowych” publikacjach, natomiast w bibliografii na końcu podany jest link do publikacji internetowej i data dostępu w formule DD MM RRR.
Przykład 1: W tekście (CBOS 2016); w bibliografii: CBOS.2016. Stosunek do przyjmowania uchodźców. Komunikat z badań nr 169. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_169_16.PDF. Dostęp 17.09.2017.
Przykład 2: W tekście (Wang 2017); w bibliografii: Wang, Trisia. 2017. Big Data Needs Thick Data. „Etnography Matters”. http://ethnographymatters.net/blog/2013/05/13/big-data-needs-thick-data/. Dostęp 17.09.2017.
Instrukcja do Editorial System
1. Wejdź na stronę https://www.editorialsystem.com/stsoc/.
2. Kliknij „utwórz nowe konto” i jako login podaj swój adres e-mail.
3. Wypełnij formularz rejestracyjny i wprowadź hasło. Zapamiętaj (zapisz) hasło, gdyż dalsze kontakty z redakcją będą realizowane wyłącznie za pomocą Editorial System (dalej ES).
4. Procedura logowania jest taka sama dla autorów i recenzentów. Recenzentom zostanie przez system przypisany ich recenzencki status, o czym zostaną e-mailowo poinformowani. Dalsza część instrukcji dotyczy autorów.
5. Po pomyślnym zalogowaniu kliknij „wyślij nowy artykuł”.
6. Postępuj wedle instrukcji wyświetlanych na monitorze. Procedura zgłoszenia tekstu do „Studiów Socjologicznych” obejmuje 13 kroków. Każdy z nich musi zostać pomyślnie zrealizowany, inaczej ES nie wyśle tekstu do redakcji. Komentarze do niektórych kroków:
Krok 3: skrócony tytuł. ES dopuszcza 60 znaków, lecz zalecamy 30-35. Skrócony tytuł będzie uwidoczniony na okładce i w nagłówkach poszczególnych stron.
Krok 5: streszczenie po polsku i angielsku. ES dopuszcza 150 słów.
Krok 6: autorzy. Osoba składająca tekst (zalogowana do ES) będzie automatycznie wskazana jako autor do korespondencji (cała komunikacja z redakcją będzie przechodziła przez e-mail tej osoby) i jako pierwszy autor. Od roku 2019 obligatoryjne dla wszystkich autorów jest podanie identyfikatora ORCID. Można go utworzyć klikając link zamieszczony w ES. Jeżeli jest więcej autorów, kliknij „dodaj autora” i podaj ich dane. Po dodaniu będzie możliwość zmiany kolejności autorów (autor wysyłający nie musi być pierwszy). Jeśli chcesz zmienić autora do korespondencji, kliknij odpowiednią ikonę.
Krok 7: oświadczenie autorów. Należy uprzednio wypełnić i podpisać oświadczenie (można je pobrać ze strony „Studiów”), następnie zeskanować i dołączyć do ES. Bez oświadczenia artykuł nie zostanie przesłany.
Krok 8: słowa kluczowe. Każde wpisane słowo należy osobno zatwierdzić przez ENTER.
Krok 9: dziedziny. Wskaż dziedziny (najlepiej jedną!), które najlepiej odpowiadają treści artykułu. Pomoże nam to dobrać kompetentnych recenzentów.
Krok 11: pliki do załączenia. Załącz tekst artykułu. ES dopuszcza osobne pliki dla tabel i wykresów, ale nie jest to konieczne. Niemniej, skomplikowane wykresy/ryciny proponujemy dołączyć osobno. Proszę pamiętać, że kolorowe ryciny/diagramy nie będą akceptowane i zadbać o to, by ryciny/mapy/wykresy w odcieniach szarości były maksymalnie czytelne.
Krok 12: plik PDF. ES automatycznie wygeneruje plik PDF, który należy otworzyć i zaakceptować. Recenzenci będą pracować na pliku PDF, lecz będą mieli także wgląd w oryginalny plik w Wordzie.
Krok 13: wyślij do redakcji. System nada artykułowi numer, którym można posługiwać się w kontaktach z redakcją. Po pomyślnym wysłaniu tekstu autor dostanie automatycznego e-maila potwierdzającego złożenie tekstu.
pl
en
